معنای مطابقیمعنای مطابقی، معنایی می‌باشد که لفظ برای آن وضع شده است. ۱ - توضیح اصطلاحمعنا و مفهوم به سه قسم مطابقی، تضمنی و التزامی تقسیم می‌گردد: ۱. معنای مطابقی، معنایی است که لفظ برای آن وضع شده و از لحاظ موافقت و مطابقت آن معنا (مدلول لفظ) با تمام ما وُضِعَ له، مطابقی نامیده شده است، مانند حیوان ناطق برای انسان. ۲. معنای تضمنی معنایی است که جزء معنای اصلی بوده و داخل در آن است، مانند حیوان یا ناطق برای انسان علت نام‌گذاری آن این است که این معنا در ضمن معنای موضوع له و موضوع له متضمن این معنا است. ۳. معنای التزامی معنایی است که جدای از معنای موضوع له و لازم ذهنی آن است، مانند ضحک برای انسان. ۲ - نکته معمولاً‌در کتاب‌های منطقی اقسام فوق الذکر را تحت عنوان «دلالت» می‌آورند و می‌گویند دلالت مطابقی، تضمنی و التزامی؛ ولی در «شرح شمسیه» علاوه بر این که «دلالت» را مَقسَم اقسام فوق قرار داده‌اند، «معنا» را نیز در بعضی جاها مَقسَم اقسام قرار داده و می‌گویند معنای مطابقی، معنای تضمنی و معنای التزامی. [۱]
قطب‌الدین رازی، محمد بن محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه، ص۲۹.
[۲]
قطب‌الدین رازی، محمد بن محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه، ص۳۵.
۳ - مستندات مقالهدر تنظیم این مقاله از منبع ذیل استفاده شده است: • قطب‌الدین رازی، محمد بن محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه. ۴ - پانویس
۵ - منبعپایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «معنای مطابقی»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۴/۱۸. رده‌های این صفحه : اصطلاحات منطقی | مفاهیم منطقی
|